Neuropatia cukrzycowa może być bezobjawowa. W rezultacie, nieprawidłowości wynikające z zajęcia obwodowego układu nerwowego stwierdza się jedynie w badaniach diagnostycznych. W innych przypadkach powikłanie to daje szereg dolegliwości bólowych o różnym nasileniu, od łagodnych do ciężkich oraz uporczywych i niestety nie poddających się leczeniu.
Początkowo jest możliwy przebieg bez symptomów sugerujących schorzenie, ale w późniejszym okresie chory może uskarżać się na drętwienia i mrowienia. Występują skurcze w obrębie kończyn dolnych niezwiązane z wysiłkiem fizycznym. Pojawia się tzw. zespół „skarpetek i rękawiczek,” czyli zaburzenia czucia zlokalizowane w obrębie palców dłoni i stóp. Bardzo charakterystyczne są bóle nocne o charakterze piekącym, palącym, niekiedy znacznie nasilone. Chory nie jest w stanie spać pod przykryciem ze względu na silną przeczulicę. Bóle neuropatyczne niewątpliwie mogą doprowadzić do znacznego utrudnienia codziennej aktywności, ograniczenia sprawności oraz pogorszenia jakości życia związanej ze stanem zdrowia.
Obejmuje ono przeprowadzenie orientacyjnego badania neurologicznego, które ocenia następujące elementy:
Badanie trwa ok 30 min. Przeprowadzane jest w obrębie stóp, dlatego dla wspólnego komfortu (badanego i osoby wykonującej) zalecane jest zachowanie higieny.
Uszkodzenie układu autonomicznego spowodowane przez cukrzycę może manifestować się różnymi objawami. Występowanie neuropatii mogą sugerować takie symptomy jak: nieświadomość hipoglikemii, spoczynkowa tachykardia, hipotonia ortostatyczna, gastropareza, zaparcia, biegunki, nietrzymanie stolca, zaburzenia erekcji, atonia pęcherza moczowego, ale też zaburzenia potliwości (nadmierne pocenie się w obrębie skóry twarzy i karku, niedostateczne − w obrębie kończyn dolnych). Najpoważniejsze powikłania kliniczne są związane z neuropatią układu sercowo-naczyniowego. Co istotne, w badaniach potwierdzono, że jest ona niezależnym czynnikiem ryzyka zwiększonej śmiertelności sercowo-naczyniowej, jak również występowania zaburzeń rytmu, niemego niedokrwienia, a także poważnych incydentów sercowo-naczyniowych. Może skutkować niestabilnością hemodynamiczną i nagłym zatrzymaniem krążenia.
Najczęściej stosowanymi metodami diagnostycznymi są testy baterii Ewinga. Badają one zmienność rytmu serca podczas głębokiego oddychania, pionizacji oraz zmienność ciśnienia tętniczego podczas pionizacji czy skurczu izometrycznego mięśni przedramienia.
Badanie trwa ok. 30 minut, a przygotowujemy się do niego podobnie jak do badania EKG. W dniu poprzedzającym badanie należy zrezygnować z alkoholu, szczególnie wysokoprocentowego oraz unikać intensywnego wysiłku fizycznego. Na kilka minut przed rozpoczęciem badania trzeba odpocząć, odprężyć się i uspokoić oddech. Jeżeli przyjmujemy leki, zwłaszcza te mogące zaburzać rytm serca, należy o tym poinformować lekarza.
